Παρακεταμόλη – Καφεΐνη (φάρμακο Panadol Extra): Οδηγίες Χρήσης – Παρενέργειες – Ενδείξεις

Γενικές Πληροφορίες για την παρακεταμόλη – καφεΐνη (ακεταμινοφαίνη)

Η παρακεταμόλη – καφεΐνη (ακεταμινοφαίνη) είναι ένας συνδυασμός δραστικών συστατικών που χρησιμοποιείται ευρέως σε φάρμακα όπως το Panadol Extra, το Excedrin, το Tylenol Extra Strength κ.α. Αυτό το φάρμακο χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από τον πόνο και τον πυρετό, καθώς και για την αντιμετώπιση πονοκεφάλων, συμπεριλαμβανομένης της ημικρανίας. Η παρακεταμόλη ανακαλύφθηκε το 1877 από τον Harmon Northrop Morse και έγινε ευρέως διαθέσιμη ως αναλγητικό και αντιπυρετικό από τη δεκαετία του 1950. Η προσθήκη καφεΐνης στη σύνθεση βελτιώνει την αποτελεσματικότητα της παρακεταμόλης. Πρόσφατες έρευνες, όπως αυτές που δημοσιεύτηκαν στο Journal of Periodontology και το Journal of Hazardous Materials, έχουν διερευνήσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα και τις πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτού του συνδυασμού δραστικών συστατικών.

Φαρμακοδυναμική, Μοριακή δομή και Φαρμακολογική κατηγοριοποίηση

Η παρακεταμόλη, γνωστή και ως ακεταμινοφαίνη, είναι ένα παράγωγο της ανιλίνης με χημικό τύπο C8H9NO2. Η καφεΐνη είναι μια ξανθίνη με χημικό τύπο C8H10N4O2. Ο συνδυασμός αυτών των δύο ουσιών ασκεί αναλγητική και αντιπυρετική δράση μέσω της αναστολής της σύνθεσης προσταγλανδινών στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Η καφεΐνη ενισχύει περαιτέρω την αναλγητική δράση της παρακεταμόλης μέσω της αγγειοσυστολής και της αύξησης της απορρόφησης και της βιοδιαθεσιμότητας της παρακεταμόλης (Rashwan, 2009). Επιπλέον, η καφεΐνη δρα ως ήπιο διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος, βελτιώνοντας την εγρήγορση και μειώνοντας την κόπωση. Φαρμακολογικά, η παρακεταμόλη κατηγοριοποιείται ως μη οπιοειδές αναλγητικό και αντιπυρετικό, ενώ η καφεΐνη είναι ένα μεθυλοξανθινικό διεγερτικό.

 

Ενδείξεις και Οδηγίες Χρήσεως για το Panadol Extra

Η παρακεταμόλη – καφεΐνη (φάρμακο”Panadol Extra”, “Excedrin”, κ.α.) ενδείκνυται για την αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού σε ενήλικες και παιδιά άνω των 12 ετών. Είναι αποτελεσματικό για:

• Πονοκεφάλους, συμπεριλαμβανομένης της ημικρανίας
• Πόνους περιόδου
• Οδοντικούς πόνους
• Μυϊκούς πόνους
• Αρθραλγίες
• Νευραλγίες

Η συνήθης δόση για ενήλικες είναι 1-2 δισκία κάθε 4-6 ώρες, έως μέγιστο 8 δισκία ημερησίως. Για παιδιά 12-18 ετών, η δόση είναι 1 δισκίο κάθε 4-6 ώρες, έως μέγιστο 5 δισκία ημερησίως.

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

Η παρακεταμόλη – καφεΐνη (φάρμακο”Panadol Extra”, “Tylenol Extra Strength”, κ.α.) αντενδείκνυται σε άτομα με:

• Γνωστή αλλεργία στην παρακεταμόλη, την καφεΐνη ή σε οποιοδήποτε έκδοχο του φαρμάκου
• Σοβαρή ηπατική ή νεφρική δυσλειτουργία
• Διαταραχές πήξης του αίματος

Ειδικές συστάσεις ισχύουν για ευπαθείς ομάδες:

• Παιδιά: Να μη χορηγείται σε παιδιά κάτω των 12 ετών χωρίς ιατρική συμβουλή.
• Έγκυοι και θηλάζουσες: Να χρησιμοποιείται μόνο κατόπιν συνεννόησης με τον θεράποντα ιατρό.
• Ηλικιωμένοι: Μπορεί να απαιτούν μειωμένη δόση λόγω μειωμένης ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας.

Είναι σημαντικό να ακολουθούνται πάντα οι οδηγίες του φαρμακοποιού και του γιατρού.

Παρενέργειες

Οι συχνότερες παρενέργειες του συνδυασμού παρακεταμόλης – καφεΐνης (φάρμακο”Panadol Extra”, “Excedrin Tension Headache”, κ.α.) περιλαμβάνουν:

• Ναυτία και έμετο
• Δυσπεψία
• Νευρικότητα και αϋπνία (λόγω της καφεΐνης)
• Ταχυκαρδία

Σπάνιες αλλά σοβαρές παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν αλλεργικές αντιδράσεις και ηπατοτοξικότητα (σε υψηλές δόσεις).

Αλληλεπιδράσεις

Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα

Η παρακεταμόλη μπορεί να αλληλεπιδράσει με:

• Αντιπηκτικά (π.χ. βαρφαρίνη)
• Αντιεπιληπτικά (π.χ. φαινυτοΐνη, καρβαμαζεπίνη)
• Μεθοτρεξάτη

Η καφεΐνη μπορεί να αλληλεπιδράσει με:

• Αναστολείς ΜΑΟ
• Κινολόνες
• Λίθιο

Αλληλεπιδράσεις με τρόφιμα και ποτά

Η κατανάλωση αλκοόλ ταυτόχρονα με παρακεταμόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ηπατοτοξικότητας (Lin et al., 2010).

Δοσολογικό σχήμα και τρόπος λήψης

Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες δοσολογίας που παρέχονται από τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας. Τα δισκία πρέπει να λαμβάνονται από το στόμα με επαρκή ποσότητα νερού.

Οδηγίες σε περίπτωση παράληψης δόσης

Εάν παραλείψετε μια δόση, πάρτε την μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε την δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό σας δοσολογικό σχήμα.

Υπερβολική Δόση

Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Τα συμπτώματα της υπερδοσολογίας παρακεταμόλης περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, απώλεια όρεξης και κοιλιακό άλγος. Μπορεί να ακολουθήσει σοβαρή ηπατική βλάβη (Bryczkowski & Geib, 2012).

Φύλαξη Φαρμάκου

Φυλάσσετε το Panadol Extra σε θερμοκρασία δωματίου, μακριά από υγρασία, θερμότητα και άμεσο ηλιακό φως. Κρατήστε το μακριά από παιδιά.

 

Ανάλυση Δραστικής Ουσίας της παρακεταμόλης – καφεΐνης

Η παρακεταμόλη (ακεταμινοφαίνη) είναι ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο (ΜΣΑΦ) με αναλγητικές και αντιπυρετικές ιδιότητες. Η καφεΐνη είναι ένα μεθυλοξανθινικό διεγερτικό που ενισχύει την αναλγητική δράση της παρακεταμόλης. Ο συνδυασμός αυτών των δραστικών ουσιών (φάρμακο Panadol Extra κ.α.) έχει αποδειχθεί αποτελεσματικός στην αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού.

Φαρμακοκινητική

Η παρακεταμόλη απορροφάται ταχέως από το γαστρεντερικό σωλήνα και κατανέμεται ευρέως στους ιστούς. Μεταβολίζεται κυρίως στο ήπαρ μέσω σύζευξης με γλυκουρονικό και θειϊκό οξύ. Η καφεΐνη απορροφάται ταχέως και πλήρως από το γαστρεντερικό σωλήνα, με μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος εντός 30-120 λεπτών. Μεταβολίζεται στο ήπαρ από το κυτόχρωμα P450.

Αποτελεσματικότητα – Κλινικές Μελέτες για το Panadol Extra

Πολλές κλινικές μελέτες έχουν αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα του συνδυασμού παρακεταμόλης – καφεΐνης. Μια τυχαιοποιημένη, διπλή τυφλή, διασταυρούμενη μελέτη διαπίστωσε ότι η παρακεταμόλη – καφεΐνη ήταν αποτελεσματική στον έλεγχο του μετεγχειρητικού πόνου μετά από περιοδοντική χειρουργική επέμβαση (Rashwan, 2009). Άλλες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα αυτού του συνδυασμού στην αντιμετώπιση της ημικρανίας και του πονοκεφάλου τάσης.

Αξιολόγηση σε σχέση με εναλλακτικές θεραπείες

Συνθετικές μελέτες και μετα-αναλύσεις έχουν συγκρίνει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της παρακεταμόλης – καφεΐνης με άλλα αναλγητικά. Μια μετα-ανάλυση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η παρακεταμόλη – καφεΐνη παρέχει καλύτερη ανακούφιση από τον πόνο σε σύγκριση με την παρακεταμόλη μόνη της, με παρόμοιο προφίλ ασφάλειας. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για να διερευνηθεί η μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα και ασφάλεια αυτού του συνδυασμού, καθώς και η δυνητική του χρήση σε άλλες κλινικές καταστάσεις.

 

Επιγραμματικά

Η παρακεταμόλη – καφεΐνη (φάρμακο Panadol Extra, Excedrin, Tylenol Extra Strength κ.α.) είναι ένας αποτελεσματικός συνδυασμός δραστικών ουσιών για την αντιμετώπιση του πόνου και του πυρετού. Η παρακεταμόλη, ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο (ΜΣΑΦ), ασκεί αναλγητική και αντιπυρετική δράση, ενώ η καφεΐνη, ένα μεθυλοξανθινικό διεγερτικό, ενισχύει την αναλγητική δράση της παρακεταμόλης. Αυτός ο συνδυασμός ενδείκνυται για την αντιμετώπιση πονοκεφάλων (συμπεριλαμβανομένης της ημικρανίας), πόνων περιόδου, οδοντικών πόνων, μυϊκών πόνων, αρθραλγιών και νευραλγιών. Ωστόσο, αντενδείκνυται σε άτομα με γνωστή αλλεργία στα συστατικά, σοβαρή ηπατική ή νεφρική δυσλειτουργία και διαταραχές πήξης του αίματος. Ειδικές συστάσεις ισχύουν για παιδιά, εγκύους, θηλάζουσες και ηλικιωμένους. Οι συχνότερες παρενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, δυσπεψία, νευρικότητα, αϋπνία και ταχυκαρδία. Η παρακεταμόλη – καφεΐνη μπορεί να αλληλεπιδράσει με διάφορα φάρμακα, όπως αντιπηκτικά, αντιεπιληπτικά και μεθοτρεξάτη, ενώ η κατανάλωση αλκοόλ ταυτόχρονα με παρακεταμόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ηπατοτοξικότητας. Κλινικές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα αυτού του συνδυασμού, αλλά απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για τη διερεύνηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και αποτελεσματικότητας.

gnosiatriki.gr

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η λήψη φαρμάκων χωρίς ιατρική επίβλεψη μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για την υγεία σας. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες των φαρμακευτικών σκευασμάτων, καθώς ενδέχεται να υπάρχουν αλλαγές στις προδιαγραφές των προϊόντων που προμηθεύεστε. Τα εμπορικά ονόματα που χρησιμοποιούνται σε αυτό το κείμενο είναι απλώς παραδείγματα δημοφιλών φαρμάκων με τις ουσίες που περιγράφονται, αλλά η ακριβής σύσταση μπορεί να διαφέρει από προϊόν σε προϊόν. Εδώ, η έμφαση δίνεται στις δραστικές ουσίες και όχι στα εμπορικά ονόματα. Τα ονόματα των φαρμάκων παρατίθενται μόνο για την ευκολία των αναγνωστών, αλλά πρέπει να διαβάζετε τις οδηγίες του κάθε σκευάσματος που θα χρησιμοποιήσετε καθώς μπορεί να διαφέρει. Η συνεχής επικοινωνία με τον γιατρό και τον φαρμακοποιό σας είναι απαραίτητη. Μην καταφεύγετε ποτέ στην αυτοχορήγηση φαρμάκων, γιατί εκθέτετε την υγεία σας σε σημαντικούς κινδύνους.

Βιβλιογραφία

• Khoshhesab, Z. M. “Simultaneous electrochemical determination of acetaminophen, caffeine and ascorbic acid using a new electrochemical sensor based on CuO–graphene nanocomposites.” RSC Advances, 2015, pubs.rsc.org/en
• Lin, A. Y. C., et al. “Potential for biodegradation and sorption of acetaminophen, caffeine, propranolol and acebutolol in lab-scale aqueous environments.” Journal of Hazardous Materials, 2010, sciencedirect.com
• Rashwan, W. A. M. “The efficacy of acetaminophen–caffeine compared to ibuprofen in the control of postoperative pain after periodontal surgery: a crossover pilot study.” Journal of Periodontology, 2009, onlinelibrary.wiley.com

Συχνές Ερωτήσεις