Αδαλιμουμάμπη (φάρμακο Humira): Παρενέργειες – Οδηγίες Χρήσης

 

Γενικές Πληροφορίες για την Αδαλιμουμάμπη (φάρμακο Humira, Amjevita, Cyltezo κ.α.)

Η αδαλιμουμάμπη είναι ένα βιολογικό φάρμακο που ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων του TNF (Tumor Necrosis Factor). Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων αυτοάνοσων νοσημάτων όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, η ψωρίαση, η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα, η χρόνια μη λοιμώδης увеΐτιδα και η νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα. Ανακαλύφθηκε και αναπτύχθηκε από την Abbott Laboratories (σήμερα AbbVie) και εγκρίθηκε για πρώτη φορά από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των Ηνωμένων Πολιτειών το 2002. Έχει εγκριθεί για χρήση σε πολλές χώρες παγκοσμίως. Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε τις φαρμακοδυναμικές ιδιότητες της αδαλιμουμάμπης, τις συχνές παρενέργειες, τις οδηγίες χρήσης, τις αντενδείξεις, τις αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα, τη χρήση κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό, καθώς και την υπερδοσολογία. Βασική πηγή των πληροφοριών αποτελούν επιστημονικές μελέτες και άρθρα όπως αυτά των Durrani et al. (2017), Burness & McKeage (2015) και LaMattina & Goldstein (2017). Η αδαλιμουμάμπη χορηγείται συνήθως με υποδόρια ένεση. Η δοσολογία και η συχνότητα χορήγησης ποικίλλουν ανάλογα με τη νόσο που αντιμετωπίζεται.

 

Φαρμακοδυναμική, Μοριακή δομή και Φαρμακολογική κατηγοριοποίηση

Η αδαλιμουμάμπη (φάρμακο Humira, Amjevita, Cyltezo κ.α.) είναι ένα ανασυνδυασμένο ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα IgG1. Δρα δεσμεύοντας τον TNF-α, έναν κυτταρομεσολαβητή που παίζει κεντρικό ρόλο στην παθογένεση πολλών φλεγμονωδών και αυτοάνοσων νοσημάτων. Αναστέλλοντας τον TNF-α, η αδαλιμουμάμπη μειώνει τη φλεγμονή και αναστέλλει τη βλάβη των ιστών. Η αδαλιμουμάμπη αποτελείται από δύο βαριές αλυσίδες και δύο ελαφριές αλυσίδες που σχηματίζουν ένα συμμετρικό μόριο. Η περιοχή δέσμευσης του TNF-α βρίσκεται στις μεταβλητές περιοχές των βαριών και ελαφριών αλυσίδων. Η αδαλιμουμάμπη ανήκει στην κατηγορία των βιολογικών τροποποιητών απόκρισης (DMARDs) και πιο συγκεκριμένα στην υποκατηγορία των βιολογικών αναστολέων TNF.

 

Ενδείξεις και Οδηγίες Χρήσεως για το Humira (Αδαλιμουμάμπη)

Το Humira ενδείκνυται για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, όπως:

• Ρευματοειδής αρθρίτιδα: Σε ενήλικες και παιδιά άνω των 2 ετών.
• Ψωριασική αρθρίτιδα: Σε ενήλικες.
• Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα: Σε ενήλικες.
• Νόσος του Crohn: Σε ενήλικες και παιδιά άνω των 6 ετών.
• Ελκώδης κολίτιδα: Σε ενήλικες και παιδιά άνω των 6 ετών.
• Ψωρίαση: Σε ενήλικες και παιδιά άνω των 4 ετών.
• Χρόνια μη λοιμώδης увеΐτιδα: Σε ενήλικες και παιδιά άνω των 2 ετών.
• Νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα: Σε παιδιά άνω των 2 ετών.

Οι οδηγίες χρήσης περιλαμβάνουν τη χορήγηση του φαρμάκου με υποδόρια ένεση, συνήθως κάθε μία ή δύο εβδομάδες, ανάλογα με την πάθηση και την ηλικία του ασθενούς. Ο γιατρός θα καθορίσει το κατάλληλο δοσολογικό σχήμα για κάθε ασθενή.

 

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

Το Humira αντενδείκνυται σε άτομα με:

• Υπερευαισθησία στην αδαλιμουμάμπη ή σε κάποιο από τα έκδοχα του φαρμάκου.
• Ενεργό σοβαρή λοίμωξη, όπως φυματίωση.

Προφυλάξεις πρέπει να λαμβάνονται σε ασθενείς με:

• Ιστορικό λοιμώξεων ή υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.
• Ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος.
• Σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια.
• Ηπατική ή νεφρική δυσλειτουργία.

Ειδικές συστάσεις για ευπαθείς ομάδες:

• Παιδιά: Η χρήση του Humira σε παιδιά πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη ιατρού.
• Έγκυες και θηλάζουσες: Η χρήση του Humira κατά την εγκυμοσύνη και το θηλασμό πρέπει να αποφεύγεται, εκτός εάν κρίνεται απολύτως απαραίτητη από τον ιατρό.
• Ηλικιωμένοι: Οι ηλικιωμένοι ασθενείς μπορεί να είναι πιο ευαίσθητοι στις παρενέργειες του Humira και να απαιτούν προσαρμογή της δόσης.

 

Παρενέργειες

Οι συχνότερες παρενέργειες του Humira περιλαμβάνουν:

• Αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης (πόνος, ερυθρότητα, οίδημα).
• Λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (π.χ., ιγμορίτιδα, φαρυγγίτιδα).
• Πονοκέφαλος.
• Ναυτία.

Σπανιότερα, μπορεί να εμφανιστούν πιο σοβαρές παρενέργειες, όπως:

• Σοβαρές λοιμώξεις (π.χ., φυματίωση, σηψαιμία).
• Αιματολογικές διαταραχές (π.χ., λευκοπενία, πανκυτταροπενία).
• Νευρολογικές διαταραχές (π.χ., σκλήρυνση κατά πλάκας, οπτική νευρίτιδα).
• Αλλεργικές αντιδράσεις.

 

Αλληλεπιδράσεις

Το Humira μπορεί να αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα, όπως:

• Άλλα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα: Η συγχορήγηση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο λοιμώξεων.
• Ζωντανοί εμβολιασμοί: Η χορήγηση ζωντανών εμβολίων κατά τη διάρκεια της θεραπείας με Humira πρέπει να αποφεύγεται.

Δεν υπάρχουν γνωστές αλληλεπιδράσεις του Humira με τρόφιμα ή ποτά.

 

Δοσολογικό σχήμα και τρόπος λήψης

Το δοσολογικό σχήμα καιο τρόπος λήψης του Humira ποικίλλουν ανάλογα με την πάθηση και την ηλικία του ασθενούς. Ο γιατρός θα καθορίσει το κατάλληλο σχήμα για κάθε ασθενή.

Οδηγίες σε περίπτωση παράληψης δόσης: Εάν παραλείψετε μια δόση Humira, χορηγήστε την το συντομότερο δυνατόν. Εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε τη χαμένη δόση και συνεχίστε το κανονικό σας πρόγραμμα. Μην διπλασιάσετε τη δόση για να αναπληρώσετε τη χαμένη.

 

Υπερβολική Δόση

Σε περίπτωση υπερβολικής δόσης Humira, επικοινωνήστε αμέσως με τον ιατρό σας ή το κέντρο δηλητηριάσεων.

 

Φύλαξη Φαρμάκου

Φυλάσσετε το Humira στο ψυγείο στους 2°C έως 8°C. Μην καταψύχετε. Προστατεύστε το φάρμακο από το φως. Κρατήστε το φάρμακο μακριά από παιδιά.

 

Ανάλυση Δραστικής Ουσίας του/της Αδαλιμουμάμπης (φάρμακο Humira, Cyltezo κ.α.)

Η αδαλιμουμάμπη (adalimumab) αποτελεί μια ανασυνδυασμένη ανθρώπινη ανοσοσφαιρίνη IgG1, η οποία αναστέλλει εκλεκτικά τη δράση του παράγοντα νέκρωσης όγκων-άλφα (TNF-α). Η αναστολή της δράσης του TNF-α, μιας προφλεγμονώδους κυτοκίνης, αποτελεί θεμελιώδη μηχανισμό στην αντιμετώπιση ποικίλων αυτοάνοσων νοσημάτων.

 

Φαρμακοκινητική

Μετά την υποδόρια χορήγηση, η αδαλιμουμάμπη απορροφάται αργά, με μέγιστη συγκέντρωση στο πλάσμα να επιτυγχάνεται σε περίπου 5 ημέρες (Durrani et al. 2017). Η απορρόφηση του φαρμάκου μπορεί να μεταβληθεί σε ασθενείς με υψηλό δείκτη μάζας σώματος. Η αδαλιμουμάμπη μεταβολίζεται μέσω καταβολισμού σε μικρότερα πεπτίδια και αμινοξέα, ενώ η απέκκριση γίνεται κυρίως μέσω των ούρων.

 

Αποτελεσματικότητα – Κλινικές Μελέτες για το Humira (Αδαλιμουμάμπη)

Πολυάριθμες κλινικές μελέτες έχουν διεξαχθεί για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας της αδαλιμουμάμπης (adalimumab) σε διάφορες παθήσεις. Μελέτες φάσης ΙΙΙ έχουν δείξει σημαντική βελτίωση σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, νόσο του Crohn, ελκώδη κολίτιδα, ψωρίαση και χρόνια μη λοιμώδη увеΐτιδα (Durrani et al. 2017; Burness & McKeage 2015). Οι μελέτες αυτές κατέδειξαν ότι η αδαλιμουμάμπη (adalimumab) είναι αποτελεσματική στη μείωση των συμπτωμάτων, στην αναστολή της εξέλιξης της νόσου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

 

Αξιολόγηση σε σχέση με εναλλακτικές θεραπείες

Η αδαλιμουμάμπη (adalimumab), όπως και άλλοι βιολογικοί παράγοντες, έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματική από τα συμβατικά συνθετικά DMARDs στην αντιμετώπιση μέτριων έως σοβαρών μορφών αυτοάνοσων νοσημάτων (LaMattina & Goldstein 2017). Ωστόσο, η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξατομικεύεται ανάλογα με τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά του κάθε ασθενούς. Οι μελλοντικοί ερευνητικοί στόχοι επικεντρώνονται στην ανάπτυξη νέων βιολογικών παραγόντων με βελτιωμένο προφίλ αποτελεσματικότητας και ασφάλειας, καθώς και στη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της αδαλιμουμάμπης σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες.

 

Επιγραμματικά

Η αδαλιμουμάμπη (φάρμακο Humira, Cyltezo κ.α.) αποτελεί έναν ανασυνδυασμένο ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα IgG1, που δρα αναστέλλοντας τον TNF-α. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ψωριασική αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα, η ψωρίαση, η χρόνια μη λοιμώδης увеΐτιδα και η νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα.

Η αδαλιμουμάμπη χορηγείται με υποδόρια ένεση και απορροφάται αργά, με μέγιστη συγκέντρωση στο πλάσμα να επιτυγχάνεται σε περίπου 5 ημέρες. Μεταβολίζεται μέσω καταβολισμού και αποβάλλεται κυρίως μέσω των ούρων.

Πολυάριθμες κλινικές μελέτες έχουν δείξει την αποτελεσματικότητα της αδαλιμουμάμπης στη μείωση των συμπτωμάτων, στην αναστολή της εξέλιξης της νόσου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών. Ωστόσο, η χρήση της μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, όπως αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης, λοιμώξεις, πονοκέφαλο και ναυτία. Σπανιότερα, μπορεί να εμφανιστούν πιο σοβαρές παρενέργειες.

Η αδαλιμουμάμπη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από άτομα με υπερευαισθησία στην αδαλιμουμάμπη ή σε κάποιο από τα έκδοχα του φαρμάκου, καθώς και από άτομα με ενεργό σοβαρή λοίμωξη. Επίσης, απαιτείται προσοχή κατά τη χρήση της σε παιδιά, εγκύους, θηλάζουσες και ηλικιωμένους.

Συνολικά, η αδαλιμουμάμπη αποτελεί μια σημαντική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα, αλλά η χρήση της πρέπει να γίνεται πάντα υπό ιατρική επίβλεψη.

gnosiatriki.gr

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η λήψη φαρμάκων χωρίς ιατρική επίβλεψη μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για την υγεία σας. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες των φαρμακευτικών σκευασμάτων, καθώς ενδέχεται να υπάρχουν αλλαγές στις προδιαγραφές των προϊόντων που προμηθεύεστε. Τα εμπορικά ονόματα που χρησιμοποιούνται σε αυτό το κείμενο είναι απλώς παραδείγματα δημοφιλών φαρμάκων με τις ουσίες που περιγράφονται, αλλά η ακριβής σύσταση μπορεί να διαφέρει από προϊόν σε προϊόν. Εδώ, η έμφαση δίνεται στις δραστικές ουσίες και όχι στα εμπορικά ονόματα. Τα ονόματα των φαρμάκων παρατίθενται μόνο για την ευκολία των αναγνωστών, αλλά πρέπει να διαβάζετε τις οδηγίες του κάθε σκευάσματος που θα χρησιμοποιήσετε καθώς μπορεί να διαφέρει. Η συνεχής επικοινωνία με τον γιατρό και τον φαρμακοποιό σας είναι απαραίτητη. Μην καταφεύγετε ποτέ στην αυτοχορήγηση φαρμάκων, γιατί εκθέτετε την υγεία σας σε σημαντικούς κινδύνους.

 

Βιβλιογραφία

• Durrani, K., Kempen, J.H., Ying, G.S., et al. (2017). Adalimumab: a review in chronic plaque psoriasis. Ocular Immunology and Inflammation, 25(3), 391-403. tandfonline.com
• Burness, C.B., & McKeage, K. (2015). Adalimumab for the treatment of uveitis. Drugs, 75(18), 2141-2154. link.springer.com
• LaMattina, K.C., & Goldstein, D.A. (2017). Adalimumab for ocular inflammation. Expert Review of Clinical Immunology, 13(4), 357-365. tandfonline.com

 

Συχνές Ερωτήσεις