Κεφακλόρη (Ceclor): Οδηγίες Χρήσης – Ενδείξεις – Παρενέργειες

Τι είναι η Κεφακλόρη;

Η κεφακλόρη (cefaclor) είναι ένα αντιβιοτικό που ανήκει στην κατηγορία των ημισυνθετικών κεφαλοσπορινών δεύτερης γενιάς. Κυκλοφορεί με διάφορες εμπορικές ονομασίες όπως το φάρμακο Ceclor, Cefaclor, Distaclor, Keflor, Raniclor κ.α. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων βακτηριακών λοιμώξεων, κυρίως του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, του δέρματος και των μαλακών μορίων.

Η κεφακλόρη αναπτύχθηκε από την φαρμακευτική εταιρεία Eli Lilly and Company και εγκρίθηκε για ιατρική χρήση το 1979. Έκτοτε, έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για την αντιμετώπιση λοιμώξεων σε παιδιά και ενήλικες.

Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε πληροφορίες από ιατρικές έρευνες και επιστημονικά περιοδικά σχετικά με τη δραστική ουσία κεφακλόρη, εστιάζοντας στις θεραπευτικές ιδιότητες, το μηχανισμό δράσης, τις ενδείξεις χρήσης και τις πιθανές παρενέργειες.

 

Θεραπευτική κατηγορία

Η κεφακλόρη ανήκει στην κατηγορία των β-λακταμικών αντιβιοτικών και ειδικότερα στην υποκατηγορία των κεφαλοσπορινών δεύτερης γενιάς. Οι κεφαλοσπορίνες είναι ημισυνθετικά παράγωγα της κεφαλοσπορίνης C, μιας φυσικής ουσίας που παράγεται από τον μύκητα Acremonium chrysogenum.

 

Χημική δομή και ιδιότητες

Ο χημικός τύπος της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Raniclor κ.α.)είναι C15H14ClN3O4S•H2O και έχει μοριακό βάρος 385,8 g/mol. Είναι μια λευκή έως υπόλευκη κρυσταλλική σκόνη, ελαφρώς υγροσκοπική, με πικρή γεύση. Είναι σταθερή σε όξινο περιβάλλον και διαλύεται ελάχιστα στο νερό (Medenecka et al., 2009).

 

Μηχανισμός δράσης

Η κεφακλόρη, όπως και οι υπόλοιπες κεφαλοσπορίνες, ασκεί τη βακτηριοκτόνο δράση της αναστέλλοντας τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος των βακτηρίων. Συνδέεται με τις πρωτεΐνες σύνδεσης της πενικιλλίνης (PBPs) και παρεμποδίζει το σχηματισμό διασυνδέσεων μεταξύ των πεπτιδογλυκανικών αλυσίδων που αποτελούν το βακτηριακό κυτταρικό τοίχωμα. Αυτό οδηγεί σε αποδιοργάνωση του τοιχώματος και τελικά σε κυτταρικό θάνατο.

 

Ενδείξεις χρήσης

Η κεφακλόρη ενδείκνυται για τη θεραπεία των παρακάτω λοιμώξεων όταν αυτές προκαλούνται από ευαίσθητα στελέχη βακτηρίων:

• Λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού όπως φαρυγγίτιδα, αμυγδαλίτιδα, ωτίτιδα μέση, παραρρινοκολπίτιδα.
• Λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού όπως βρογχίτιδα, πνευμονία.
• Λοιμώξεις δέρματος και μαλακών μορίων όπως κυτταρίτιδα, μολυσμένα τραύματα, αποστήματα.
• Λοιμώξεις ουροποιητικού συστήματος όπως κυστίτιδα, πυελονεφρίτιδα.

Επιπλέον, η κεφακλόρη έχει προταθεί ως πιθανή θεραπευτική επιλογή για τη διαχείριση των συμπτωμάτων από το γαστρεντερικό σύστημα και των δευτερογενών λοιμώξεων που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 (Öztürk et al., 2021). Ωστόσο, η χρήση της για αυτή την ένδειξη απαιτεί περαιτέρω κλινικές μελέτες.

 

Προειδοποιήσεις

Προφυλάξεις πριν τη λήψη του φαρμάκου κεφακλόρη

Πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία με κεφακλόρη (φάρμακο Ceclor κ.α.), ενημερώστε το γιατρό σας εάν:

• Έχετε ιστορικό αλλεργίας στις κεφαλοσπορίνες, τις πενικιλλίνες ή άλλα αντιβιοτικά.
• Πάσχετε από νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια.
• Έχετε ιστορικό φλεγμονώδους νόσου του εντέρου όπως ελκώδης κολίτιδα ή νόσος του Crohn.
• Είστε έγκυος, θηλάζετε ή σχεδιάζετε να μείνετε έγκυος.

 

Αντενδείξεις

Η χρήση της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Raniclor κ.α.) αντενδείκνυται σε ασθενείς με γνωστή υπερευαισθησία στη δραστική ουσία, σε άλλες κεφαλοσπορίνες ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα του φαρμάκου. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται σε ασθενείς με ιστορικό σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης (π.χ. αναφυλαξία) σε οποιοδήποτε β-λακταμικό αντιβιοτικό, όπως οι πενικιλλίνες.

 

Τι πρέπει να αποφύγετε

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας με κεφακλόρη (φάρμακο Ceclor, Cefaclor κ.α.), αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών όπως ναυτία, έμετος και στομαχικές διαταραχές. Επίσης, ενημερώστε το γιατρό σας εάν λαμβάνετε άλλα φάρμακα, συμπληρώματα διατροφής ή φυτικά σκευάσματα, καθώς ορισμένα από αυτά μπορεί να αλληλεπιδράσουν με την κεφακλόρη.

 

Δοσολογία και χορήγηση του φαρμάκου κεφακλόρη

Η δοσολογία της κεφακλόρης εξαρτάται από την ένδειξη, τη βαρύτητα της λοίμωξης, την ηλικία και τη νεφρική λειτουργία του ασθενούς. Συνήθως, για ενήλικες και παιδιά άνω των 12 ετών, η συνιστώμενη δόση είναι 250-500 mg κάθε 8 ώρες. Για παιδιά ηλικίας 1 μηνός έως 12 ετών, η δόση υπολογίζεται με βάση το βάρος και κυμαίνεται από 20-40 mg/kg/ημέρα, χορηγούμενη σε διαιρεμένες δόσεις ανά 8ωρο. Σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία απαιτείται τροποποίηση της δοσολογίας.

Είναι σημαντικό να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με τη δοσολογία και τη διάρκεια της θεραπείας. Μην αυξάνετε, μειώνετε ή παραλείπετε δόσεις χωρίς ιατρική συμβουλή. Ακόμα και αν τα συμπτώματά σας βελτιωθούν, μην διακόπτετε πρόωρα την αγωγή, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπή της λοίμωξης ή ανάπτυξη μικροβιακής αντοχής.

 

Οδοί και τρόποι χορήγησης

Η κεφακλόρη χορηγείται από το στόμα, υπό τη μορφή καψακίων ή πόσιμου εναιωρήματος. Τα καψάκια πρέπει να καταπίνονται ολόκληρα με επαρκή ποσότητα νερού. Το εναιώρημα πρέπει να ανακινείται καλά πριν από κάθε χρήση. Η βιοδιαθεσιμότητα της κεφακλόρης βελτιώνεται όταν λαμβάνεται με άδειο στομάχι, τουλάχιστον 1 ώρα πριν ή 2 ώρες μετά τα γεύματα (Kim et al., 2005). Ωστόσο, εάν εμφανίζετε στομαχική δυσφορία, μπορείτε να τη λαμβάνετε με τροφή.

 

Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση του φαρμάκου κεφακλόρη;

Εάν παραλείψετε μια δόση της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Cefaclor, Distaclor, Keflor, Raniclor κ.α.), πάρτε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό σας δοσολογικό σχήμα. Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε την παραλειφθείσα.

 

Υπερδοσολογία

Σε περίπτωση υπερδοσολογίας με κεφακλόρη, επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας ή το τοπικό κέντρο δηλητηριάσεων. Τα συμπτώματα υπερδοσολογίας μπορεί να περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος και διάρροια. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν νευρολογικές διαταραχές όπως σπασμοί ή μυοκλονίες. Η διαχείριση της υπερδοσολογίας είναι κυρίως υποστηρικτική με παρακολούθηση των ζωτικών σημείων και χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών εάν απαιτείται.

 

Παρενέργειες της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Cefaclor κ.α.)

Όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και η κεφακλόρη (φάρμακο Ceclor, Raniclor κ.α.) μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, αν και δεν παρουσιάζονται σε όλους τους ασθενείς. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες αφορούν το γαστρεντερικό σύστημα και περιλαμβάνουν:

• Ναυτία
• Έμετο
• Κοιλιακό άλγος
• Διάρροια

Άλλες πιθανές παρενέργειες είναι:

• Κεφαλαλγία
• Ζάλη
• Κνησμός ή εξάνθημα
• Κολπική καντιντίαση στις γυναίκες

Σπάνια, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις (π.χ. αναφυλαξία), ηπατική δυσλειτουργία, νεφρική βλάβη ή διαταραχές του αιμοποιητικού συστήματος. Εάν παρουσιάσετε δυσκολία στην αναπνοή, οίδημα προσώπου/λαιμού, έντονη δερματική εξάνθηση, ίκτερο ή ασυνήθιστη αιμορραγία, επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας.

 

Αλληλεπιδράσεις

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου

Η κεφακλόρη μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα, μεταβάλλοντας τη δράση ή τις παρενέργειές τους. Σημαντικές αλληλεπιδράσεις περιλαμβάνουν:

• Προβενεσίδη: Μειώνει τη νεφρική απέκκριση της κεφακλόρης.
• Αντιπηκτικά (π.χ. βαρφαρίνη): Η κεφακλόρη μπορεί να ενισχύσει τη δράση τους.
• Από του στόματος αντισυλληπτικά: Η κεφακλόρη μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητά τους.

Ενημερώστε το γιατρό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε πριν ξεκινήσετε θεραπεία με κεφακλόρη.

 

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής

Η απορρόφηση της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Raniclor κ.α.) μπορεί να μειωθεί εάν λαμβάνεται με τροφή, ιδίως με προϊόντα υψηλής περιεκτικότητας σε ασβέστιο, μαγνήσιο ή αλουμίνιο (Öztürk et al., 2021). Για βέλτιστη απορρόφηση, καταναλώστε την κεφακλόρη με άδειο στομάχι, τουλάχιστον 1 ώρα πριν ή 2 ώρες μετά τα γεύματα. Αποφύγετε την ταυτόχρονη κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων ή αντιόξινων με το φάρμακο.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους και παιδιά

Η κεφακλόρη (φάρμακο Ceclor, Cefaclor, Distaclor, Keflor, Raniclor κ.α.) πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ηλικιωμένους ασθενείς, ιδιαίτερα σε εκείνους με νεφρική δυσλειτουργία. Καθώς η νεφρική λειτουργία συχνά μειώνεται με την ηλικία, μπορεί να απαιτείται προσαρμογή της δόσης για την αποφυγή συσσώρευσης του φαρμάκου.

Στα παιδιά, η κεφακλόρη γενικά καλά ανέχεται. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί σπάνιες περιπτώσεις ψευδομεμβρανώδους κολίτιδας και αιμολυτικού ουραιμικού συνδρόμου σε παιδιατρικούς ασθενείς. Οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνουν αμέσως το γιατρό εάν το παιδί εμφανίσει σοβαρή ή παρατεταμένη διάρροια κατά τη διάρκεια ή μετά τη θεραπεία με κεφακλόρη.

 

Ανάπτυξη ανθεκτικότητας

Η υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Keflor, Raniclor κ.α.), όπως και άλλων αντιβιοτικών, μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηριακών στελεχών. Η κεφακλόρη θα πρέπει να χορηγείται μόνο για επιβεβαιωμένες ή πιθανολογούμενες βακτηριακές λοιμώξεις και όχι για ιογενείς καταστάσεις όπως το κοινό κρυολόγημα. Η συμμόρφωση των ασθενών με τη συνιστώμενη δόση και διάρκεια θεραπείας είναι επίσης κρίσιμη για τον περιορισμό της μικροβιακής αντοχής.

 

Κλινικές μελέτες του φαρμάκου κεφακλόρη

Η αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της κεφακλόρης (φάρμακο Ceclor, Raniclor κ.α.)έχει αξιολογηθεί σε πολυάριθμες κλινικές δοκιμές για διάφορες ενδείξεις. Σε μια τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή μελέτη, η κεφακλόρη αποδείχθηκε εξίσου αποτελεσματική με την αμοξυκιλλίνη στη θεραπεία της οξείας μέσης ωτίτιδας σε παιδιά, με παρόμοιο προφίλ ασφάλειας (Jehl et al., 2021).

Μια άλλη μελέτη διερεύνησε τη χρήση νανοσωματιδίων κεφακλόρης ως πιθανή θεραπεία για τις δευτερογενείς λοιμώξεις και τα εντερικά συμπτώματα που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 (Öztürk et al., 2021). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα νανοσωματίδια κεφακλόρης ήταν σταθερά, μη τοξικά και εμφάνισαν ελεγχόμενη αποδέσμευση του φαρμάκου, υποδηλώνοντας πιθανή θεραπευτική εφαρμογή. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω in vivo μελέτες για την επιβεβαίωση αυτών των ευρημάτων.

 

Συγκριτική αποτελεσματικότητα

Σε σύγκριση με άλλες από του στόματος κεφαλοσπορίνες, η κεφακλόρη επιδεικνύει παρόμοια κλινική αποτελεσματικότητα σε διάφορες βακτηριακές λοιμώξεις. Μια μετα-ανάλυση διαπίστωσε ότι η κεφακλόρη και η κεφουροξίμη είχαν συγκρίσιμα ποσοστά κλινικής και μικροβιολογικής θεραπείας σε ασθενείς με οξεία βακτηριακή ρινοκολπίτιδα, με παρόμοια επίπτωση ανεπιθύμητων ενεργειών.

Ωστόσο, σε σύγκριση με νεότερες κεφαλοσπορίνες και άλλες κατηγορίες αντιβιοτικών, η κεφακλόρη ενδέχεται να έχει περιορισμένη δραστικότητα έναντι ορισμένων ανθεκτικών παθογόνων. Η επιλογή της κατάλληλης αντιμικροβιακής θεραπείας πρέπει να καθοδηγείται από τα τοπικά επιδημιολογικά δεδομένα και τα αποτελέσματα των δοκιμών ευαισθησίας.

 

Φαρμακολογικά χαρακτηριστικά

Η κεφακλόρη (φάρμακο Ceclor κ.α.) απορροφάται γρήγορα από τον γαστρεντερικό σωλήνα μετά την από του στόματος χορήγηση, επιτυγχάνοντας μέγιστες συγκεντρώσεις πλάσματος εντός 30-60 λεπτών (Kim et al., 2005). Η βιοδιαθεσιμότητά της αυξάνεται όταν λαμβάνεται με άδειο στομάχι. Η κεφακλόρη συνδέεται με τις πρωτεΐνες του πλάσματος σε ποσοστό περίπου 25% και διανέμεται ευρέως στους ιστούς και τα υγρά του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του μέσου ωτός, των παραρρίνιων κόλπων και των πνευμόνων.

Η κεφακλόρη μεταβολίζεται σε περιορισμένο βαθμό στο ήπαρ και αποβάλλεται κυρίως αμετάβλητη στα ούρα μέσω σπειραματικής διήθησης και σωληναριακής έκκρισης. Ο χρόνος ημίσειας ζωής της κυμαίνεται από 0,6 έως 0,9 ώρες σε άτομα με φυσιολογική νεφρική λειτουργία, αλλά μπορεί να παραταθεί σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία.

 

Συνοπτικά

Η κεφακλόρη (φάρμακο Ceclor, Cefaclor, Distaclor, Keflor, Raniclor κ.α.) είναι ένα αντιβιοτικό που ανήκει στην κατηγορία των κεφαλοσπορινών δεύτερης γενιάς. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων βακτηριακών λοιμώξεων, κυρίως του αναπνευστικού συστήματος, του δέρματος και των μαλακών μορίων. Η κεφακλόρη δρα αναστέλλοντας τη σύνθεση του κυτταρικού τοιχώματος των βακτηρίων, οδηγώντας σε βακτηριοκτόνο αποτέλεσμα.

Η συνήθης δοσολογία για ενήλικες είναι 250-500 mg κάθε 8 ώρες, ενώ για παιδιά προσαρμόζεται ανάλογα με το βάρος. Η κεφακλόρη γενικά καλά ανέχεται, αλλά μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες όπως γαστρεντερικές διαταραχές, αλλεργικές αντιδράσεις και σπάνια, σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Επίσης, αλληλεπιδρά με ορισμένα φάρμακα και η απορρόφησή της επηρεάζεται από την ταυτόχρονη λήψη τροφής.

Απαιτείται προσοχή στη χρήση της σε ηλικιωμένους και παιδιά, καθώς και στην πιθανή ανάπτυξη βακτηριακής αντοχής. Παρά την αποτελεσματικότητά της, η επιλογή της κεφακλόρης πρέπει να βασίζεται στα τοπικά επιδημιολογικά δεδομένα και τα αποτελέσματα των δοκιμών ευαισθησίας. Η στενή συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό και η προσεκτική μελέτη των οδηγιών χρήσης είναι απαραίτητες για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση του φαρμάκου.

gnosiatriki.gr

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η λήψη φαρμάκων χωρίς ιατρική επίβλεψη μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για την υγεία σας. Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες που αναγράφονται στις συσκευασίες των φαρμακευτικών σκευασμάτων, καθώς ενδέχεται να υπάρχουν αλλαγές στις προδιαγραφές των προϊόντων που προμηθεύεστε. Τα εμπορικά ονόματα που χρησιμοποιούνται σε αυτό το κείμενο είναι απλώς παραδείγματα δημοφιλών φαρμάκων με τις ουσίες που περιγράφονται, αλλά η ακριβής σύσταση μπορεί να διαφέρει από προϊόν σε προϊόν. Εδώ, η έμφαση δίνεται στις δραστικές ουσίες και όχι στα εμπορικά ονόματα. Τα ονόματα των φαρμάκων παρατίθενται μόνο για την ευκολία των αναγνωστών, αλλά πρέπει να διαβάζετε τις οδηγίες του κάθε σκευάσματος που θα χρησιμοποιήσετε καθώς μπορεί να διαφέρει. Η συνεχής επικοινωνία με τον γιατρό και τον φαρμακοποιό σας είναι απαραίτητη. Μην καταφεύγετε ποτέ στην αυτοχορήγηση φαρμάκων, γιατί εκθέτετε την υγεία σας σε σημαντικούς κινδύνους.

 

Βιβλιογραφία

• Öztürk, A., Namlı, İ. & Aygül, A. (2021). Cefaclor monohydrate-loaded colon-targeted nanoparticles for use in COVID-19 dependent coinfections and intestinal symptoms: Formulation, characterization …. Assay and drug development technologies. liebertpub
• Medenecka, B., Jelińska, A., Zając, M. (2009). Stability of the crystalline form of cefaclor monohydrate and its pharmaceutical preparations. Acta poloniae pharmaceutica, 66(5), 563-569. europepmc
• Kim, T. W., Song, O. K., Han, S. Y., Cao, Q. R., & Chi, S. C. (2005). Bioavailability of cefaclor capsules using an improved analytical method of cefaclor in human plasma. Journal of Pharmaceutical Investigation, 35(5), 339-345.koreascience
• Kim, T. W., Song, O. K., Han, S. Y., Cao, Q. R., & Chi, S. C. (2005). Bioavailability of cefaclor capsules using an improved analytical method of cefaclor in human plasma. Journal of Pharmaceutical Investigation, 35(5), 339-345. Koreascience
• C Wang, X Zhang, W Du, Y Huang, M Guo, Y Li… (2016). Analysis of cefaclor in novel chocolate-based camouflage capsules. Royal Society of Chemistry

 

Συχνές Ερωτήσεις